20230605-bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: -tzerako / Sonia González / Xabi Bandini, Chica Sobresalto

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen -T(Z)ERAKO atzizkiaren erabilera okerra  Egitura desegokiak dira:  -t(z)erako orduan -t(z)erako garaian Haien ordez, honako hauek erabili behar dira: -t(z)eko orduan / -t(z)ean edo -t(z)erakoan -t(z)eko garaian / -t(z)ean edo -t(z)erakoan (1) Testuinguruaren arabera -t(z)ean edo -t(z)erakoan.   *Gai horretaz mintzatzerako orduan, garrantzitsua da zuzentasuna. *Forma estetikoa … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: -tzerako / Sonia González / Xabi Bandini, Chica Sobresalto

20230418-bostminutukoikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: denbora, eguraldia / Anjel Lertxundi, Saint-Exupéry / Berri txarrak

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen denbora ≠ eguraldia Oro har, gauzak gertatzen eta izakiak aldatzen diren bitarte mugagabea da denbora, kronologiari lotua; latineko tempora (tempus) hitzean du jatorria.  Iraganez doa beti denbora.  Denborak ahantzarazten ditu oroitzapenak. Eguraldi hitzak (sinonimoa, aro), berriz, eguratsaren egoera adierazten du; klimatologiari buruz ari da.  Eguraldi ona, txarra, nahasia. Eguraldiaren … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: denbora, eguraldia / Anjel Lertxundi, Saint-Exupéry / Berri txarrak

20230404-bostminutukoikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: burutu / Eduardo Galeano / Google Chrome

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen burutu Adiera bat baino gehiago du burutu aditzak, baina ez da ohikoa gertatu edo eginen sinonimo izatea (es: ‘llevar a cabo’, ‘realizar’ edo fr: ‘mener à bien’, ‘réaliser’ moldeetara kalkatua); izan, amaitu edo azkeneraino egin aditzen sinonimoa da.  Garaiz burutu du lana.  Ekainean hasia eta urrian burutua.  Hiruhileko honetan sei bilera burutuko ditugu (> … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: burutu / Eduardo Galeano / Google Chrome

20230317 - bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: Gehiengoa, gehienak / Oier Guillan / EMK

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen ‘Gehiengoa’ bai, ‘gehienak’ ere bai Onartua da gehiengo hitza, baina ez dugu zertan beti erabilirik: gehienak ere esan dezakegu.  bai askotan hobeki Ipar Euskal Herriko auzapezen gehiengoa euskal departamenduaren alde dago Ipar Euskal Herriko auzapez gehienak euskal departamenduaren alde daude Bizilagunen gehiengoa etortzekoa … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: Gehiengoa, gehienak / Oier Guillan / EMK

20230307 - bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: Xuxurlatu / Lisboako Setioaren Historia / Zortziak Bat

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen Hitz polit bat: Xuxurlatu Ahots isilez hitz egin. Xuxurla, hots arina, sortu. Haizeak pago-adarretan xuxurlatzen zuen. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa) Sinonimoak: (1) txutxu-mutxu egin, txutxu-mutxuka egin, murmurikatu, bar-bar, erran-merranetan aritu, esamesaka aritu (2) marmaratu (Adorez Sinonimoen Hiztegia) Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia): … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: Xuxurlatu / Lisboako Setioaren Historia / Zortziak Bat

20230207-bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: Zale eta zaletu / Aki Shimazaki / Tractorista de Castilla

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen Zale eta zaletu ez dira gauza bera zaletu. Aditza da.Gaztetan zaletu zen. Zaletuek gogotik txalotu zuten*[e.] Zaleek gogotik txalotu zuten. Zale. Izena da. zaleak, jarraitzaileak (zalego*, zaletuak*) Zalegoak asko laguntzen digu*Zaleek asko laguntzen digute. Zaletuen poza*Zaleen poza. Berria.eus/estilo liburua

20220131-Bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: Noski, jakina, horixe / Oier Guillan / eLiburutegia

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen noski / jakina, horixe Ziurtasun-adierazletzat erabiltzen dira hirurak:  Bai horixe! / Ez horixe; Bai, jakina;  Bai, noski! (Bai segurki!); Horixe baietz!; Horixe ezetz!; Beste asko ere, jakina, mintzatuak dira auzi horrezaz. *Noski baietz!, *Noski ezetz!, *Noski etorriko dela eta gisako egiturak ez dira gramatikalak (> Bai, noski!, Horixe baietz/ezetz!, Jakina/horixe … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: Noski, jakina, horixe / Oier Guillan / eLiburutegia

20220913 - Bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: ‘Ezin naiz etorri / Victor Andresco / Zetak, Bomba Estéreo’

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen Ezin naiz etorri ala ezin dut etorri? Ezin naiz etorri da forma egokia. Aditz nagusiak (etorri) erabakitzen du zein adizki laguntzaile erabili. Aditz nagusia iragankorra (transitiboa) bada, DU da laguntzailea; iragangaitza (intransitiboa)  bada, berriz, DA. Ezin naiz joan        Ezin dut joan Ezin dut ekarri EHULKU Berria … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: ‘Ezin naiz etorri / Victor Andresco / Zetak, Bomba Estéreo’

20220503 - Bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: Begizko / kutun / EMSIME Katalogoa

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen begizko iz. Pertsona batzuek begiraldiaren bidez eta aztikeriaz, batez ere umeengan, eragiten omen duten kaltea. Begizkoaz joa gertatu. Begizkoan sinetsi. Begizkotik norbait gordetzeko bideak. begizkoa egin  Umeari azkonarraren erpea ipintzea, begizkoa egin ez diezaioten. Euskaltzaindiaren hiztegia begizkoa egin Honen … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: Begizko / kutun / EMSIME Katalogoa

20220215-Bost minutuko ikastaroa

Bost minutuko ikastaroa: Atzerriko izenen ahoskera/Lourdes Oñederra/Pako Eizagirre

Iturria: Jabier Oses Azurmendi | Hizkuntza normalizazioko teknikaria | Kultura eta Hizkuntza Politika Saila Euskara hobetzen AHOSKERA Atzerriko izenen eta hitzen ahoskera Atzerriko izenak euskarazko grafiara ekarriak izan badira, euskararen arauak betez ahoskatzen dira (alegia, euskal hitzak balira bezala): Andaluzia, Bartzelona, Belgika ([g], alegia], Bordele, Egipto ([g], alegia), Florentzia, Valentzia, Zipre… (→ g letra (ge); → erdal hitzen deklinabidea) Horien artean … Continue reading Bost minutuko ikastaroa: Atzerriko izenen ahoskera/Lourdes Oñederra/Pako Eizagirre